Bột mì nhãn hiệu Red Lotus SPECIAL Flour xuất xứ Thái Lan
(Ảnh do trang Rappel conso cung cấp)
Ngày 23/7/2024, Cộng hòa Pháp công bố thu hồi bột mì nhãn hiệu Red Lotus SPECIAL Flour loại đóng túi 1kg (mã sản phẩm 8850310000731) xuất xứ Thái Lan. Nguyên nhân là trong sản phẩm có chứa chất phụ gia không cho phép benzoyl peroxide (BPO).
Tại sao BPO có trong bột mì?
Thông thường, bột mì mới xay thường có màu vàng. Sau khi bột tiếp xúc với không khí trong vài tuần, các sắc tố màu vàng bị ôxi hóa tự nhiên và bột sẽ có màu trắng. Quá trình ủ này đồng thời cũng làm bột trở nên mềm hơn. Tuy nhiên quá trình ôxi hóa tự nhiên tốn nhiều thời gian, trước đây người ta trộn các chất làm trắng bột mì trong đó có benzoyl peroxide (BPO) để đẩy nhanh quá trình này và giảm thời gian ủ bột và làm giảm chi phí sản xuất. Bên cạnh đó, BPO phá vỡ gluten, nên bột mì đã tẩy trắng mềm hơn bột mì chưa tẩy trắng. Loại bột này làm bánh bông lan xốp hơn hoặc bánh quy đường dẻo, không bị dai. Tuy nhiên, đối với hầu hết các loại bánh nướng thì không có sự khác biệt đáng kể.
Tìm hiểu về benzoyl peroxide (BPO)
Cấu trúc hóa học của Benzoyl peroxide (BPO)
BPO có cấu trúc hóa học: (C6H5−C(=O)O−)2 gồm 2 nhóm Benzoyl (C6H5−C(=O)−, Bz) kết hợp với nhau bằng một cầu nối Peroxide (−O−O−).
BPO là chất ôxi hóa mạnh, rất nhạy cảm với ma sát, nhiệt và sốc, có thể dẫn đến cháy nổ. BPO có thể gây tổn hại cho cơ thể con người khi tiếp xúc trực tiếp. Khi vô tình hít phải, BPO có thể gây tổn thương phế quản cũng như phổi.
Nguy cơ đối với sức khỏe khi sử dụng bột mì có xử lý với BPO
BPO- một chất ôxi hóa mạnh làm phá hủy các chất dinh dưỡng có trong bột mì như Vitamin A và B. Đồng thời, biphenyl và phenyl benzoat sinh ra do quá trình phân hủy sẽ gây tổn hại cho các mô của con người. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy việc tiêu thụ bột mì tẩy trắng bằng BPO trong thời gian dài có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin, làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh như viêm giác mạc và viêm dây thần kinh. Trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể gây tổn thương tích lũy cho hệ thần kinh trung ương và suy gan.
Phương pháp phát hiện BPO trong bột mì
Hiện tại, BPO trong bột mì có thể được phát hiện nhanh bằng phương pháp đầu dò huỳnh quang, hình ảnh siêu quang phổ cận hồng ngoại…
Các quy định của một số nước trên thế giới
Benzoyl peroxide được sử dụng trong quá trình sản xuất bột mì ở một số nước trong đó có Mỹ và Canada với hàm lượng tối đa cho phép tương ứng là 50mg/kg và 150mg/kg, Ủy ban Codex Alimentarius cũng cho phép sử dụng BPO trong xử lý bột với hàm lượng tối đa 75mg/kg… Tuy nhiên, các nước trong Liên minh châu Âu EU đã cấm sử dụng BPO trong thực phẩm từ năm 1997 (dựa trên Quy định về thực phẩm của Cộng đồng Kinh tế Châu Âu – European Economic Community food regulations) do lo ngại vì những tác dụng phụ của BPO đối với người tiêu dùng. Tiếp đó, Trung Quốc cấm sản xuất và sử dụng hai chất phụ gia thực phẩm là benzoyl peroxide và canxi peroxide, vốn thường được sử dụng để làm trắng bột mì từ ngày 01/5/2011 vì lý do tương tự. Thổ Nhĩ Kỳ đã cấm hoàn toàn việc sử dụng BPO trong chế biến bột mì cũng như làm phụ gia thực phẩm…
Các phương pháp thay thế
Hiện nay với những tiến bộ trong quá trình canh tác cũng như cải tiến máy móc thiết bị trong các nhà máy xay bột thì việc sử dụng các chất là trắng bột trong quá trình chế biến là không cần thiết. Xu thế hiện nay hướng đến các sản phẩm tự nhiên không bổ sung hóa chất.
– ThS. Khuất Thị Thủy
Viện Công nghiệp thực phẩm –
Tài liệu tham khảo
- https://rappel.conso.gouv.fr/fiche-rappel/15163/Interne
- PengxuLin, Xiongjie Zhao, Ting Liu, Xiaomin Yuan, Liyi Zhou “A high-fidelity dual-channel fluorescence probe for benzoyl peroxide detection and toxicity early warning in food, zebrafish, and mice”, Journal of Hazardous Materials, Vol. 476.
- Pure white bread? Bleached Flour, Contestations, and Regulation in Great Britain, 1900-50. Technology and Culture, January 2023, Vol.64, No.1, pp. 149-171.
- Jia, X., Wu, Y., & Liu, P. (2011). Effects of flour bleaching agent on mice liver antioxidant tatus and ATPases. Environmental Toxicology and Pharmacology, 31, 479e
- Xiaping Fu, Jinchao Chen, Feng Fu, Chuanyu Wu 2020. “Discrimination of talcum powder and benzoyl peroxide in wheat flour by near-infrared hyperspectral imaging”, Biosystems Engineering, Vol. 190, pp. 120 – 130.
- https://apps.fas.usda.gov/newgainapi/api/report/downloadreportbyfilename?filename=China%20to%20ban%20the%20use%20of%20benzoyl%20peroxide%20in%20flour%20on%20May%201_Beijing_China%20-%20Peoples%20Republic%20of_3-4-2011.pdf
https://www.bjreview.com.cn/print/txt/2011-04/15/content_351495_2.htm