Phân tích chất cấm Sibutramine trong thực phẩm chức năng hỗ trợ giảm cân

Sibutramine có khả năng làm giảm cảm giác thèm ăn, hỗ trợ quá trình giảm cân, nhưng lại có tác dụng phụ nguy hại như gây mất ngủ, tăng huyết áp và nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Thực phẩm chức năng hỗ trợ giảm cân hiện là giải pháp thông dụng dành cho những người bận rộn có nhu cầu giảm cân. Tuy nhiên, người dùng nếu sử dụng phải những loại thực phẩm chức năng hỗ trợ giảm cân chứa chất cấm Sibutramine sẽ bị ảnh hưởng xấu tới sức khỏe.

Tác hại của thuốc giảm cân chứa Sibutramine

Các nghiên cứu chỉ ra rằng Sibutramine có khả năng ức chế cảm giác thèm ăn, hạn chế hấp thu chất béo, giúp cơ thể giảm cân hiệu quả. Tuy nhiên, chất này lại gây những tác dụng phụ nguy hại như: gây nên các triệu chứng đau đầu (tỷ lệ xảy ra khoảng 30,3%), đau lưng (chiếm 8,2%), dị ứng (3,8%), cảm cúm (8,2%), suy nhược (5,9%), đau bụng (4,5%), đau ngực (1,8%), đau nhức cổ vai gáy (1,6%).

Sibutramine nguy hiểm đối với những người có tiền sử bệnh tim mạch hay huyết áp. Chất này làm gia tăng trung bình huyết áp tâm thu và tâm trương khoảng 1-3 mmHg. Đồng thời, Sibutramine cũng làm tăng nhịp tim khoảng 4-5 nhịp mỗi phút, có thể gây rối loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim và nguy hiểm hơn là có thể gây ngừng tim, đột quỵ.

Ngoài ra, Sibutramine cũng tác động lên hệ thần kinh, với các triệu chứng: mất ngủ (10,7%), chóng mặt (7,0%), lo lắng (4,5%), trầm cảm (4,3%), kích thích thần kinh trung ương (1,5%), mất khả năng cảm xúc (1,3%), hội chứng Gilles de la Tourette, mất trí nhớ ngắn hạn, rối loạn ngôn ngữ… Cũng theo nghiên cứu, khoảng 0,1% bệnh nhân đã trải qua cơn động kinh trong khi sử dụng sản phẩm chứa Sibutramine.

Chính vì những tác dụng phụ nguy hại đó, từ tháng 10/2010, FDA (Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ) đã ban hành quyết định cấm lưu hành tất cả sản phẩm có Sibutramine. Hiện nay, tại Việt Nam, cục Quản lý Dược, bộ Y tế đã ngưng cấp phép nhập khẩu nguyên liệu Sibutramine và tiến hành thu hồi các sản phẩm chứa chất này.

Kiểm nghiệm Sibutramine trong thực phẩm 

Nhận thấy được mức độ nguy hại của Sibutramine trong thực phẩm chức năng hỗ trợ giảm cân, Trung tâm phân tích và giám định thực phẩm Quốc gia – Viện CN thực phẩm đã xây dựng và thẩm định thành công phương pháp xác định Sibutramine trong thực phẩm chức năng trên thiết bị sắc ký lỏng khối phổ hai lần (LC-MS/MS). Phương pháp có độ nhạy và độ chọn lọc cao. Giới hạn phát hiện (LOD) của phương pháp là 0,3 µg/g, đáp ứng được yêu cầu của AOAC và cơ quan chức năng. Trung tâm đã áp dụng phương pháp và thực hiện định lượng Sibutramine trong các thực phẩm chức năng hỗ trợ giảm cân do khách hàng cung cấp.

Phân tích Sibutramine trong thực phẩm chức năng trên thiết bị LC-MS/MS 

Với chính sách chất lượng: bảo đảm sự chính xác, trung thực, khách quan, tin cậy và kịp thời trong các dịch vụ phân tích và chứng nhận sự phù hợp, Trung tâm phân tích và giám định thực phẩm Quốc gia luôn sẵn sàng hỗ trợ các đơn vị, cá nhân trong việc định tính, định lượng Sibutramine trong tất cả các sản phẩm thực phẩm chức năng, nhằm đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.

Tài liệu tham khảo 

[1]. FDA Drug Safety Communication: FDA Recommends Against the Continued Use of Meridia (sibutramine)

[2]. Method Validation for the Analysis of Multiple Weight Loss Drugs in Dietary Supplement Materials by LC-MS/MS, Journal of Regulatory Science 02 (2015) 15–19.